Ból przedniego przedziału kolana – patellofemoral pain

Najczęściej zgłaszane objawy

• Ból zlokalizowany w okolicy rzepki;
• Ból nasilający się w trakcie aktywności fizycznej, chodzenia, schodzenia ze schodów, przysiadów, dłuższego siedzenia;
• Stopniowe nasilanie się dolegliwości bólowych;
• Krepitacje – „chrupanie”, przeskakiwanie (niebolesne).

Dolegliwości te zazwyczaj rozwijają się na tle przeciążenia przedniego przedziału kolana – w trakcie aktywności sportowej, zawodowej, codziennych czynności, często na skutek zmiany dotychczasowych nawyków ruchowych oraz poziomu i charakteru aktywności fizycznej. Na przykład rozpoczęcie uprawiania nowej dyscypliny lub znaczne zwiększenie lub zmniejszenie częstotliwości treningów, zmiana środowiska treningowego, sprzętu – to czynniki, które mogą być przyczynami pojawienia się bólu kolana.

Pozostałe aspekty, które mogą przyczyniać się do dolegliwości

Inne aspekty, które mogą przyczyniać się do dolegliwości zlokalizowanych w okolicy rzepki to:

• Wzrost lub zmniejszenie masy ciała;
• Zmiana obuwia;
• Zmiana stylu życia;
• Przebyte urazy i operacje (na przykład stan po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego metodą BTB – pobranie przeszczepu z więzadła właściwego rzepki);
• Stany zapalne;
• Zmniejszona mobilność stawu kolanowego;
• Dysfunkcje mięśnia czworogłowego uda.

Diagnoza i leczenie

Diagnoza w tym przypadku opiera się na rozpoznaniu objawów, deficytów ruchowych pacjenta, rozpoznania czynników nasilających objawy. Biorąc pod uwagę występowanie tych czynników i aktualne dolegliwości dobiera się odpowiednie działania fizjoterapeutyczne, które prowadzą do zniesienia objawów i poprawy funkcjonalnej:

• Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na powodzenie leczenia bólu przedniego przedziału kolana jest zrozumienie mechanizmów bólowych, odpowiedzialnych za odczuwane dolegliwości. Postępowanie w tym przypadku może generować niewielkie dolegliwości bólowe w trakcie ćwiczeń, tym bardziej istotne jest, aby pacjent miał świadomość, że nie powodują one niszczenia się, czy pogarszania struktury stawu kolanowego. Krepitacje, czyli słyszalne „przeskakiwanie” w trakcie wykonywania ruchów stawem kolanowym również nie świadczą o toczeniu się procesów degeneracyjnych.
• Należy zwrócić uwagę na czynniki psychologiczne i same przekonania pacjenta na temat dolegliwości bólowych. Złe nastawienie do terapii, obawa przed wykonywaniem aktywności fizycznej ze względu na odczuwane dolegliwości mogą niekorzystnie wpływać na proces rehabilitacji.
• Terapia tkanek miękkich może korzystnie wpłynąć na odczucia pacjenta, zmodulować odczuwane dolegliwości bólowe i poprawiać komfort funkcjonowania.
• Odpowiednie obciążanie bolesnego stawu kolanowego jest kluczem do jego adaptacji do przenoszenia obciążeń. W początkowych etapach leczenia bólu przedniego przedziału kolana często konieczna jest zmiana aktualnego poziomu aktywności fizycznej lub zmodyfikowanie poszczególnych parametrów jednostek treningowych (częstotliwość/objętość/intensywność). Następnie konieczne jest odpowiednie, progresywne dociążenie struktur stawu kolanowego przez wdrożenie treningu siłowego.