Motoryczność jest to całokształt czynności ruchowych człowieka, inaczej – sfera ruchowej aktywności, na którą składa się wiele zdolności takich jak szybkość, siła, wytrzymałość, koordynacja. W celu dokładnego jej zbadania możemy posłużyć się wieloma testami. W aspekcie zdrowotnym i profilaktyki kontuzji najważniejsze są badania nacelowane na prawidłowe wzorce ruchowe oraz symetrię ruchów. W swojej ofercie mamy trzy warianty oceny motorycznej: podstawowy, rozszerzony i PREMIUM.
W skład podstawowej oceny motorycznej wchodzą następujące elementy:
- Wywiad i rozszerzone badanie fizykalne
- Ocena kontroli sensomotorycznej na niestabilnym podłożu
- Test FMS, który jest przesiewowym badaniem podstawowych wzorców motorycznych
- Testy MCS
- Ocena symetrii obciążania prawej i lewej nogi podczas zadań ruchowych
- Jeżeli istnieje do tego wskazanie – artrometria.
Dodatkowo, dalsza część wizyty ma charakter terapeutyczny, celem przekazania Pacjentowi w sposób praktyczny zaleceń motorycznych na podstawie uzyskanych wyników testów i badania.
Rozszerzona ocena motoryczna zawiera wszystkie elementy podstawowej oceny motorycznej, które uzupełnione zostają o biomechaniczną ocenę izolowanej siły mięśniowej w warunkach izokinetycznych. W badaniu tym wykorzystujemy nowoczesny systemem diagnostyczny HUMAC NORM.
Rozszerzona ocena motoryczna ma w całości charakter wyłącznie diagnostyczny. Podsumowanie rozszerzonej oceny motorycznej ujęte jest w szczegółowo opisanym raporcie, który przesyłany jest drogą elektroniczną.
Opis poszczególnych składowych oceny motorycznej:
- W tej części badania fizjoterapeuta wykonuje pomiary i obserwacje elementów kluczowych dla danego sportowca/ pacjenta. Badanie podzielone jest na części takie jak: oglądanie, palpacja (wskazanie struktur bolesnych), pomiary czynnych i biernych zakresów ruchomości stawów, testy stabilności stawów oraz długości i elastyczności mięśni, a także testy specjalne i badanie neurodynamiczne.
- W ramach oceny kontroli sensomotorycznej na niestabilnym podłożu, posługując się Systemem Prokin firmy Tecnobody oceniana jest równowaga, propriocepcja, a także kontrola nerwowo-mięśniowa układu ruchu w warunkach klinicznych. W teście dynamicznym obiektywnie określa się zdolność pacjenta do utrzymania dynamicznej stabilności postawy na ruchomej powierzchni. Duża zmienność może wskazywać na słabą kontrolę nerwowo-mięśniową.
- Test FMS (Functional Movement Screen) jest testem 7 wybranych zadań ruchowych oceniających podstawowe wzorce motoryczne zawodnika. Zaburzenia postawy lub występujące kompensacje oceniane w każdym ćwiczeniu wpływają nieprawidłowo na motorykę zawodnika.
- Celem testów MCS jest identyfikacja ryzyka odniesienia kontuzji w mechanizmie bezkontaktowym. Ocenienie poddane zostają również ograniczenia ruchowe, ewentualne asymetrie, jakość mobilności oraz stabilności, a także motoryczna kontrola (zdolność do kontrolowania siły). Elementy te weryfikowane są we wzorcu przysiadu jednonóż oraz w mechanizmie lądowania po zeskoku.
- Platforma tensometryczna, to urządzenie, dzięki któremu w precyzyjny sposób możemy zbadać rozkład obciążeń kończyn dolnych, zarówno podczas zadań dynamicznych jak i statycznych. Oceniamy również symetrię pracy ciała i przemieszczanie się środka ciężkości.
- Przy pomocy artrometru ocenia się stabilność stawu kolanowego w płaszczyźnie strzałkowej (w tym m.in. stan napięcia więzadła krzyżowego przedniego) z dokładnością do 0,1 mm. Dzięki temu pomiarowi można określić stopień uszkodzenia oraz wydolność mechaniczną więzadła krzyżowego przedniego po urazie oraz w trakcie prowadzonej rehabilitacji po jego rekonstrukcji.
- Posługując się nowoczesnym systemem diagnostycznym HUMAC NORM oceniane są pojedyncze zespoły mięśniowe aktywowane w warunkach pracy koncentrycznej (skracania mięśnia) przy obciążeniu izokinetycznym (stałym) w warunkach klinicznych. W teście tym obiektywnie możemy określić istniejące deficyty w sile eksplozywnej badanych grup mięśniowych. Mianem siły eksplozywnej określa się maksymalną wygenerowaną siłę w jak najkrótszym czasie. Stanowi to fundament do bezpiecznego uprawiania sportu. Znaczny deficyt pomiędzy poszczególnymi grupami mięśniowymi może wskazywać na słabą kontrolę nerwowo-mięśniową badanej kończyny.
Ocena motoryczna PREMIUM
Na ocenę składają się wszystkie elementy rozszerzonej oceny motorycznej uzupełnione o elektromiograficzne badanie kończyn dolnych (EMG). W badaniu tym wykorzystujemy specjalne spodenki wyposażone w system elektrod, dzięki którym do komputera przesyłane są informacje na temat pobudliwości/aktywności poszczególnych jednostek mięśniowych. Badanie to jest nieinwazyjne, powtarzalne i pozwala na obiektywną ocenę. Dzięki temu badaniu jesteśmy w stanie ocenić jak poszczególne grupy mięśniowe aktywują się w danym zadaniu ruchowym. Pozwala to nam zidentyfikować osłabione jednostki mięśniowe, znaleźć słabe ogniwa układu ruchu i wdrożyć odpowiednie postępowanie terapeutyczne mające na celu przywrócenie odpowiedniego balansu mięśniowego.
